ریزش و افتادن سنگ نما یکی از اتفاقات رایج و حادثه آفرینی است که باید مورد توجه قرار بگیرد. امروزه برای نمای اکثر ساختمان‌ها از سنگ نما استفاده می‌شود. به طور کلی نمای ساختمان یکی از مهم‌ترین بخش‌های آن می‌باشد. سازندگان نه تنها باید به زیبایی این بخش از ساختمان اهمیت دهند؛ بلکه باید از مواد و مصالحی استفاده کنند که ایمنی را برای عابرین پیاده و ماشین‌ها فراهم نمایند. سنگ‌های به کار رفته در نمای ساختمان ممکن است به دلایل گوناگون مثل افزایش رطوبت و شرایط آب و هوایی از سطح خود جدا شده و به زمین سقوط کنند. این اتفاق نه تنها منجر به کاهش زیبایی ساختمان می‌شود؛ بلکه می‌تواند خطرات جانی زیادی به همراه داشته باشد. سوالی که مطرح می‌شود این است که خسارت ناشی از افتادن سنگ نمای ساختمان را چه کسی باید به عهده بگیرد؟ در ادامه با ما همراه باشید تا به جزئیات قانون افتادن سنگ نمای ساختمان اشاره کنیم.
قانون افتادن سنگ نمای ساختمان
در صورتی که افتادن سنگ نما به دلایل طبیعی مثل زلزله، نشست ساختمان و … رخ دهد، مقصر آن مالکین هستند. اگر دلیل سقوط عوامل انسانی مانند نریختن ملات پشت سنگ، استفاده از ملات بی‌کیفیت، اسکوپ نکردن پشت سنگ و … باشد، سازنده و مهندس ناظر به عنوان مقصر شناخته می‌شوند. البته در این صورت نیز اگر عمر مفید نمای ساختمان به پایان رسیده باشد، باز هم مالکین اصلی مقصر خواهند بود. چرا که نمی‌توان انتظار عمر مفید غیرمنطقی و طولانی از نمای یک ساختمان داشت.
معمولا عمر مفید نما ۱۰ سال در نظر گرفته می‌شود. بنابراین در صورتی که در طی این ۱۰ سال سنگ نما به دلایلی به جز عوامل طبیعی دچار ریزش شد، مهندس ناظر و سازنده مقصر هستند. بعد از گذشت این زمان در صورت ریزش نما، مالکین باید پاسخگو باشند؛ چون به عمر مفید آن بی‌توجه بوده‌اند. بنابراین در پاسخ به سوال مسئولیت نمای ساختمان تا چند سال است، باید بگوییم که سازندگان و مهندسین تنها ۱۰ سال مسئولیت نما را به عهده دارند.
در صورت سقوط سنگ نما، برای پیگیری باید به شهرداری و مراجع قضایی مراجعه کنید. برای پیگیری این موضوع باید از قدمت ساختمان اطلاع داشته باشید. قاضی پرونده شواهد را بررسی می‌کند و نظر قطعی خود را اعلام خواهد کرد. در برخی از موارد سازنده باید هزینه پیچ و رولپلاک نما را به صورت کامل تقبل کند. در موارد خاص نیز مجبور به پرداخت نصف هزینه خواهد شد.
روش های جلوگیری از افتادن سنگ نما
زمانی که عمر مفید نما رو به اتمام بود، باید از روش‌های مختلف استفاده کنید تا از افتادن سنگ نما جلوگیری نمایید. به طور کلی راه‌های گوناگونی برای مقابله با ریزش سنگ نما وجود دارد که عبارتند از:
استفاده از پیچ و رولپلاک
یکی از بهترین و موثرترین راه‌ها برای جلوگیری از فرو ریختن سنگ نما، پیچ و رولپلاک نما است. برای این کار باید با کمک دریل، در چند قسمت از سنگ سوراخ ایجاد کنید و رولپلاک را در آن قرار دهید. علاوه بر این برای محکم‌تر شدن این پیوند باید از واشر استفاده شود. پیچ و واشری که برای محکم کردن سنگ نما به کار می‌روند، باید ضد زنگ باشند. به طور کلی پیچ‌ها می‌توانند منجر به افزایش استحکام کششی سنگ نما شوند. از آنجایی که قیمت پیچ و رولپلاک نما مقرون به صرفه است و از امنیت بالاتری برخوردار می‌باشد، عمدتا برای جلوگیری از افتادن سنگ نما از این روش استفاده می‌کنند.
استفاده از چسب
یکی دیگر از راه‌های جلوگیری از ریزش سنگ نما، ریختن چسب پشت سنگ‌ها است. برای چسباندن سنگ نمای کنده شده باید کمی چسب درون ملات ریخته شود.
بندکشی
یکی از اقدامات مهمی که از افتادن سنگ نمای ساختمان جلوگیری می‌کند، بندکشی است. بندکشی نه تنها سنگ‌های به کار رفته در نما را به یکدیگر متصل می‌کند؛ بلکه منجر به تقسیم و توزیع وزن سنگ‌ها نیز خواهد شد. با استفاده از این روش از ورود آب به نما و سست شدن پیوند سنگ و ملات نیز جلوگیری می‌شود. در صورتی که نمای ساختمان بندکشی شده باشد، در صورت سقوط یکی از سنگ‌ها امکان ترمیم آن وجود خواهد داشت.
تنظیم غلظت ملات با توجه به نوع سنگ
پیش از تهیه دوغاب و ملات باید به نوع سنگ به کار رفته در نما توجه کنید. در واقع سنگ‌هایی که در نمای ساختمان به کار می‌روند دارای وزن‌های مختلفی هستند؛ به همین دلیل به ملاتی با غلظت متفاوت احتیاج خواهند داشت.
استفاده از متریال مرغوب در تهیه ملات
در صورتی که برای تهیه ملات و دوغاب از مواد نامرغوب مثل نخاله استفاده شود، خطر ریزش سنگ نما افزایش می‌یابد. بنابراین یکی از موثرترین روش‌ها برای جلوگیری از بروز این مشکل، تهیه ملات از متریال استاندارد و مرغوب است.
اجرای نما در شرایط آب و هوایی مناسب
اجرای نمای ساختمان در روزهای خیلی سرد یا خیلی گرم کار اشتباهی است. در صورتی که در روزهای گرم برای این کار اقدام کنید، احتمال خشک شدن آب ملات وجود دارد که در این صورت سنگ به لایه‌های زیرین نخواهد چسبید. در روزهای سرد نیز همین مشکل به دلیل یخ زدن ملات رخ می‌دهد. بنابراین باید برای اجرای نمای سازه یک برنامه‌ریزی اصولی و دقیق داشته باشید تا مشکل ریزش نما را برطرف کنید.
استفاده از اسکوپ سنگ نما
اگر قرار است اتصال سنگ نما را با روش تر یا سنتی انجام دهید، باید از اسکوپ سنگ نما استفاده نمایید. اسکوپ نوعی ابزار فلزی می‌باشد که پیوند بین سنگ نما و سطح زیرین آن را استحکام می‌بخشد. عملکرد اسکوپ سنگ نما مثل پیچ و رولپلاک است.
مراقبت از نما
طبیعتا ملات به کار رفته در نما بعد از گذشت زمان دچار فرسودگی شده و چسبندگی خود را تا حد زیادی از دست می‌دهد. با این وجود شما می‌توانید اقدامات ساده و راحتی انجام دهید تا از ریزش نمای ساختمان خود جلوگیری کنید. برای این کار باید اصول مراقبت از نما را رعایت کرده و حداقل سالی یکبار نمای ساختمان را با آب شستشو دهید.
