پیچ ها، به عنوان یکی از اجزای مهم در ساخت و ساز ساختمان ها و سازه های مختلف، نقش بسیار حیاتی و کلیدی ایفا می کنند. این عناصر معمولاً به عنوان جزء اتصالات استفاده می شوند و تاثیر چشمگیری در مقاومت و پایداری سازه دارند. پیچ و رولپلاک ساختمان، نقشی بسیار مهم در اتصال و تثبیت اجزاء مختلف دارند. این اجزاء ممکن است شامل تیرها، ستون ها، پیچیدگی های فلزی، و سایر عناصر ساختمانی باشند. در این مقاله، ما به معرفی پیچ ها از نظر مقاومت و نقش آن ها در فرآیند پیچ و رولپلاک نما اشاره می کنیم.
انواع پیچ ها از نظر مقاومت
پیچ ها از نظر مقاومت از انواع مختلفی برخوردار هستند که شامل:
-
پیچ های معمولی
پیچ های معمولی اغلب از جنس فولاد کم کربن یا به عبارت دیگر، نرمه ساخته می شوند. این نوع پیچ ها معمولاً در ساخت های سبک مانند خرپا های کوچک، سازه های موقت و موارد مشابه به کار می روند.
-
پیچ های مقاوم
پیچ های مقاوم از جنس فولاد با کربن متوسط ساخته می شوند و در تولید آن ها از عملیات حرارتی و فرآیندهای مشابه استفاده می شود که باعث افزایش مقاومت این نوع پیچ ها می شود. پیچ های مقاوم اغلب در اتصالات اصطحکاکی به کار می روند.
در ساختار پیچ های پنل مقاوم، از واشرهای فولادی سخت و کربوریزه شده نیز برای توزیع فشار و تحمل بار در ساختمان ها استفاده می شود. این نوع پیچ ها به عنوان جایگزینی برای پرچ ها در ساختمان سازی، پل ها و ماشین آلات مورد استفاده قرار می گیرند.
مزایای استفاده از پیچ های مقاوم
پیچ های مقاوم، در مقایسه با پیچ های معمولی، ویژگی های بسیار مهمی دارند که در موارد زیر به طور خلاصه ذکر شده است:
-
مقاومت بالاتر در برابر شرایط محیطی مختلف
پیچ های مقاوم به دلیل ویژگی های ساختاری و مواد مقاومت بالاتری در برابر شرایط محیطی مانند آب، رطوبت، حرارت و تغییرات زیستی دارند. این ویژگی موجب می شود که در بیشترین موارد سازه ها و اتصالات با پیچ های مقاوم مورد استفاده قرار گیرند.
-
اتصالات محکم
پیچ های مقاوم توانایی ایجاد اتصالات بسیار محکم و بدون خطر لغزش را دارند. این ویژگی مهم به تثبیت قطعات و اجزاء مختلف در سازه ها کمک می کند.
-
تحمل تنش خستگی بالاتر
پیچ های مقاوم نسبت به تنش خستگی بالاتری مقاومت دارند. این به معنای توانایی آن ها در تحمل بارهای مکرر و تغییرات ناگهانی در نیروها است که در برخی از سازه ها مهم است.
-
تعداد کمتری پیچ
به دلیل مقاومت بیشتر پیچ های مقاوم، معمولاً نیاز به تعداد کمتری از آن ها در مقایسه با پرچ ها یا پیچ های معمولی است. این امر به کاهش هزینه و زمان نصب کمک می کند.
-
کاهش مزاحمت در نصب
پیچ های مقاوم به دلیل ساختار خاص خود، کمترین مزاحمت را در نصب ایجاد می کنند. این ویژگی موجب تسهیل کار در فرآیند نصب می شود.
-
قابلیت باز و تغییر
یکی از مزایای مهم پیچ های مقاوم، امکان باز کردن آن ها و اعمال تغییرات در سازه ها با سهولت است. این ویژگی مهم به تعمیرات و تغییرات در طرح ها اجازه می دهد.
-
سهولت در نصب
پیچ های مقاوم با طراحی و ویژگی های خود، نصب آسان تری نسبت به پیچ های دیگر دارند که موجب توجه بیشتر به جزئیات در فرآیند نصب می شود.
آشنایی با انواع پیچ
پیچ و مهره های شش گوشه از جمله پرکاربرد ترین و مناسب ترین پیچ و مهره ها در جهت انجام اتصالات متنوع محسوب می شوند. این نوع پیچ ها به دلیل استحکام بسیار بالا و نیاز کمتر به نیروی چرخش برای مهره، انتخابی مناسب برای بسیاری از اعمال می باشند.
پیچ و مهره های شش گوشه در انواع صنایع مختلف به کار می روند و معمولاً برای مونتاژ این نوع پیچ ها از ابزارهایی مثل آچار یا آچار فرانسه استفاده می شود.
این پیچ ها به دو دسته گلچین دهی شده اند؛ گروه اول پیچ های شش گوشه چاکدار، شش گوشه جوشی، شش گوشه بلند، شش گوشه با واشر، شش گوشه قفلی و… است. در ادامه تعدادی از انواع پیچ های شش گوشه و کاربردهای آن ها آورده شده است:
- پیچ لنگر: این نوع پیچ برای اتصال به بتن استفاده می شود.
- پیچ حمل: پیچ با سر گرد و صاف است که جلوگیری از چرخش در ابزارهای مختلف را ممکن می سازد.
- پیچ آسانسور: این نوع پیچ با سر بزرگ جهت استفاده در آسانسورها و نقاله ها مورد استفاده قرار می گیرد.
- پیچ شش ضلعی: این پیچ ها کاربردهای فراوانی دارند از جمله در صنعت ساختمانی و سازه سازی.
- پیچ Jمانند: برای نگه داشتن پیچ های چشمی به کار می رود.
- پیچ سنگ: این نوع پیچ در ساخت تونل و برای تثبیت دیوارها مورد استفاده قرار می گیرد.
- پیچ و مهره شیکاگو: این پیچ دارای نر و ماده است و برای اتصال ورقه ها به کار می رود.
- پیچ شانه: کاربرد این نوع پیچ ها در قرقره قطعات متحرک و چرخ دنده ها است.
- پیچu : برای نگه داشتن اجسام گرد و اتصال به سطوح با دو سوراخ از این پیچ می توان استفاده کرد.
- پیچ چشمی: این پیچ ها دارای یک حلقه دایره ای در انتهای آن ها هستند و برای نگه داشتن زنجیره ها به کار می روند.
عوامل موثر در انتخاب پیچ
-
انتخاب پیچ و مهره برای کاربردهای صنعتی و مهندسی
یکی از اقدامات حیاتی در فرآیند مهندسی و ساختمانی انتخاب نوع پیچ و مهره مناسب برای هر کاربرد است. در واقع، نوع و ویژگی های پیچ و مهره به طور مستقیم تأثیر مهمی بر روی عملکرد و استحکام سازه ها و اتصالات دارند. برای این منظور، ابتدا باید تعیین کنید که آیا نیاز به انواع و ابزارهای خاصی برای نصب پیچ دارید؟ آیا از ابزارهایی مانند آچارهای استاد بولت، آلن، سر مته ای، ماشینی، پیچ چوب و غیره استفاده می شود؟
در ادامه، نحوه انتخاب پیچ و مهره بر اساس نوع کاربری مطرح می شود:
- برای صنایع فلزی سنگین و فولاد، پیچ های شش گوش، آلن، و استاد بولت ها معمولاً گزینه های مناسبی هستند.
- در صنایع ساختمانی، پیچ های شش گوش با کلاس های 10.9 و 12.9 و همچنین پیچ های استحکام بالا مانند ASTM A325 و ASTM A490 با مهره ها و رول بولت ها برای اتصالات فلنج ها و قطعات سنگین به کار می روند.
- در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی، استاد بولت ها با استانداردهای ASTM A193 B7، B8، B16 برای اتصالات خطوط انتقال سیالات و فلنج ها استفاده می شوند.
- در صنعت آب و فاضلاب، پیچ های شش گوش با کلاس های 8.8 و استاد بولت ها با آبکاری های مختلف به کار می روند.
- در صنایع ماشین آلات، پیچ های شش گوش با کلاس های 8.8 و 10.9 کاربرد فراوان دارند.
- انتخاب ابعاد مناسب پیچ و مهره
برای انتخاب ابعاد مناسب پیچ و مهره، باید عواملی مانند بار وارده، تنش برشی، پیچش، محاسبات دینامیکی حرکت و ضربه را در نظر گرفت. محاسبه بار وارده بر اساس نوع کاربری، استاتیکی یا دینامیکی بودن کار، تحمل ضربات و تردد، وجود رزونانس و سایر عوامل به عنوان یک فرآیند مهندسی دقیق مورد نیاز است.
همچنین، استفاده از استانداردهای تولید پیچ و مهره در تعیین جنس، ابعاد، طول رزوه، گام پیچ، عمق رزوه، متریال و عملیات حرارتی تعیین کننده ویژگی های پیچ و مهره است.
کلام پایانی
در پایان، پیچ ها به عنوان عناصر بسیار حیاتی در سازه ها و اتصالات صنعتی معرفی شدند. مقاومت بالاتر، توانایی ایجاد اتصالات محکم و بدون لغزش، تنش خستگی بالاتر، کاهش مزاحمت نصب، و امکان بازکردن و تغییر در سازه ها تنها بخشی از مزایای پیچ ها هستند. همچنین، در پروژه های ساختمانی، پیچ و رولپلاک نمای ساختمان برای اتصال نما و سازه ها نقش بسیار مهمی ایفا می کنند. از این رو، انتخاب درست پیچ و مهره با توجه به نیازهای خاص هر پروژه و رعایت استانداردها و مشخصات فنی امری بسیار حیاتی است. این اجزا کوچک اما بسیار حیاتی به استحکام و پایداری سازه ها و ساختمان ها کمک بزرگی می کنند و نقش مهمی در ایمنی و عملکرد بهینه آنها ایفا می کنند.
